dr hab. Tomasz Ratajczak, prof. UZ

dr hab. Tomasz Ratajczak, prof. UZabsolwent polonistyki zielonogórskiej; doktoryzował się na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w zakresie literaturoznawstwa, natomiast stopień naukowy doktora habilitowanego nauk społecznych (w dyscyplinie: nauki o komunikacji społecznej i mediach) nadała mu właściwa Rada Uniwersytetu Wrocławskiego. Współorganizator kilku krajowych lub międzynarodowych konferencji naukowych z cyklu „Fantastyczność i cudowność”. Kieruje Pracownią Badań Nad Literaturą Użytkową i Książką IFP UZ. Członek Rady Naukowej Ośrodka Badawczego „Facta Ficta” we Wrocławiu oraz zespołów recenzenckich: serii: „POPKultura –POPLiteratura” (wydawanej przez Uniwersytet Wrocławski) i czasopisma „In Gremium” (powiązanego z Instytutem Historii Uniwersytetu Zielonogórskiego). W kręgu jego zainteresowań badawczych znajdują się zarówno historia i teoria książki, dzieje literatury (zwłaszcza literatury popularnej i użytkowej) w XIX i pierwszej połowie XX wieku, jak i definicyjne rozpoznanie Sieci (także związki Internetu z literaturą i filmem). Pracuje w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Od roku 1998 współpracuje z „Wadovianami”, zamieszczając na ich łamach artykuły na temat życia kulturalnego w dawnym zaborze austriackim. Ponadto publikuje m.in. w „Archiwach, Bibliotekach i Muzeach Kościelnych”, „Literaturze i Kulturze Popularnej”, „Literaturze Ludowej”, „Rocznikach Bibliotecznych” i w tomach posesyjnych (krajowych i zagranicznych, wydawanych m.in. na Ukrainie, w Rosji i w Wielkiej Brytanii). Jest autorem lub współredaktorem kilkunastu monografii bądź zeszytów naukowych. Habilitował się na podstawie monografii Polskie modlitewniki różnych wyznań XIX wieku. Studium bibliologiczne (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2019).

Wybrane publikacje (2007-2019)

Monografie naukowe:
Druki wadowickie XIX i pierwszej połowy XX wieku: źródło do dziejów drukarstwa galicyjskiego, Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity, Wadowice 2007, 112 s.

Fantasy w badaniach naukowych, red. T. Ratajczak, B. Trocha, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra 2009, 229 s.

In the Mirror of the Past: Of Fantasy and History, red. B. Trocha, A. Rzyman, T. Ratajczak, Cambridge Scholars Publishing, 2013, 104 s.

Książki religijne i quasi-religijne z wadowickich oficyn drukarskich (1825-1940), Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010, 244 s.

Mityczne scenariusze: od mitu do fikcji – od fikcji do mitu, t. 1., red. T. Ratajczak, B. Trocha, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2011, 250 s.

Mityczne scenariusze: od mitu do fikcji – od fikcji do mitu, t. 2., red. T. Ratajczak, B. Trocha, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2011, 262 s.

Polskie modlitewniki różnych wyznań XIX wieku. Bibliografia A–K, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2018, 322 s.

Polskie modlitewniki różnych wyznań XIX wieku. Bibliografia L–P, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2018, 304 s.

Polskie modlitewniki różnych wyznań XIX wieku. Bibliografia R–Z, Wydawnictwo DiG, Warszawa [w przygotowaniu do druku].
Polskie modlitewniki różnych wyznań XIX wieku. Studium bibliologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019, 285 s.

Wokół tekstów kultury: Literatura – Język – Teatr – Internet, red. M. Januszewicz, T. Ratajczak, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009, 415 s.

Wokół źródeł fantasy, red. T. Ratajczak, B. Trocha, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009, 330 s.

Rozdziały w monografiach i artykuły z czasopism:

XIX-wieczne ministrantury w świetle „Bibliografii Polskiej” Karola Estreichera i kwerend w wybranych bibliotekach naukowych, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 92 (2009), s. 225-234.

Fantastyczność i cudowność w XIX – wiecznym repertuarze wydawniczym prowincjonalnych typografii galicyjskich, w: Fantasy w badaniach naukowych, red. T. Ratajczak i B. Trocha, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009, s. 207-216.

Krakowskie spotkanie badaczy książek, czasopism, bibliotek Krakowa i Lwowa XIX i XX wieku, „Roczniki Biblioteczne”, t. LII (2008), s. 265-267.

Modlitewniki rzymskokatolickie w galicyjskim obiegu jarmarczno-odpustowym (XIX-XX w.), w: Kraków – Lwów: książki – czasopisma – biblioteki XIX i XX wieku, red.H. Kosętka, B. Góra, E. Wójcik. Tom IX, cz. 1, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2009, s. 91-99.

O bycie symbolicznym Internetu (na tle bytu symbolicznego średniowiecznej książki), w: Wokół tekstów kultury: Literatura – Język – Teatr – Internet, red. M. Januszewicz, T. Ratajczak, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009, s. 399-408.

Obraz męki Chrystusa w XIX-wiecznych ulotnych drukach jarmarczno-odpustowych, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 95 (2011), s. 305-315.

Od Biblii do poezji kramarskiej. O biblijnym motywie ucieczki Świętej Rodziny do Egiptu w polskich pieśniach jarmarczno-odpustowych, „Literatura Ludowa” 2011, nr 3, s. 3-10.

Od modlitewnika do sennika. Książka religijna i quasi-religijna w galicyjskich obiegach popularnych w XIX wieku. Próba typologii, „Literatura Ludowa” 2010, nr 1, s. 51-59.

Studnicki Gustaw Józef, w: Polski słownik biograficzny: Strzelecki Wiesław – Stulgiński Ferdynand. T. 45/1, z. 184, Instytut Historii PAN, Warszawa – Kraków 2007, s. 119-120.