Pobierz w PDF
Author:
Paulina Medoń-Jagieła
Wydział Promocji Urząd Miejski w Wadowicach
Promotion Department of the Municipal Office in Wadowice
Abstract
Poetess and the Lord of the Darkness. Relationship of Janina Brzostowska with Witkacy based on source material
The article is about Janina Brzostowska (born in Wadowice in 1897) and her relationship with the artist Stanisław Ignacy Witkiewicz called Witkacy. I started from Witkacy’s cooperation with artistic group „Czartak”. Then I described the meeting Janina Brzostowska, who was the member of the „Czartak” group, with Witkacy in his mother’s house in Zakopane. A lot of memories were sent to me by Janina’s Brzostowska’s son who lives in the USA – Witold Brostow. My article touches period of time when Janina lived in Warsaw and worked in „Skawa” magazine (1938-1939). Witkacy wrote four articles to this magazine at that time, which means they had closer cooperation. There are three portrets of Brzostowska painted by Witkacy (one from 1929 and two from 1939). Witkacy’s paintings contains special markups, which indicates what substances author was under influence of, when working on them, for example: cofeine, alcohol, cigarettes and drugs. Actually, these paintings are in Texas – in Witold Brostow’s house. Janina Brzostowska belived that Witkacy was a very inteligent and individualistic person. She appreciated him as an artist and she understood his approach to art. At the end I quoted the poem „The Lord of the Darkness” which Brzostowska wrote in memory of Witkacy in 1945.
Key words:
art, Czartak, Brostow, Janina Brzostowska, Poetessa, portaits, „Skawa” magazine, Stanisław Ignacy Witkowicz, Wadowice, Witkacy
Pages
66 – 83
Bibliography:
Studies
Bandrowska-Wróblewska J., „Nota biograficzna”, w: J. Brzostowska, Poezje wybrane, Warszawa 1974.
Brzostowska J., „Którędy drogi moje przemierzają…”, w: J. Brzostowska, Poezje wybrane, Warszawa 1974.
Czyńska M., Witkacy i kobiety. Harem metafizyczny, Warszawa 2022.
Degler J., „W ogóle jest b. dobrze”. O listach Witkacego do żony (1932-1935), „Zeszyty Literackie”, 2011, nr 3, s. 149-159.
Degler J., Witkacego portret wielokrotny, Warszawa 2009.
Emil Zegadłowicz daleki i bliski, red. H. Czubała, K. Kłosiński, K. Latawiec, W. Próchnicki, Katowice 2015.
Kłak T., Tajemnice życia Janiny Brzostowskiej. Listy Janiny Brzostowskiej i Stanisława Tyszkowskiego, Wadowice 2015.
Kozikowski E., Łódź i pióro: wspomnienia o pisarzach pochodzących z Łodzi bądź z Łodzią związanych, Łódź 1972.
Kozikowski E., Między prawdą a plotką: wspomnienia o ludziach i czasach minionych, Kraków 1961.
Kozikowski E., Portret Zegadłowicza bez ramy: opowieść biograficzna na tle wspomnień osobistych, Warszawa 1966.
Kuncewicz P., Agonia i nadzieja. Literatura polska od 1918, t. I, Warszawa 1993.
Kuncewicz P., Leksykon polskich pisarzy współczesnych, t. I, Warszawa 1995, hasło: Brzostowska Janina.
Kuncewicz P., Leksykon polskich pisarzy współczesnych, t. II, Warszawa 1995, hasło: Witkiewicz Stanisław Ignacy.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny, red. A. Hutnikiewicz, A. Lam, t. 2. P-Z, Warszawa 2000, s.140-141, hasło: Grupa S.
Micińska A., Wstęp i Nota wydawnicza, w: S.I. Witkiewicz, Narkotyki. Niemyte dusze, Warszawa 1975.
Pinkwart M., Wariat z Krupówek, Nowy Targ 2015.
Rolka E., Od Galicyjskiej Kolei Transwersalnej do miasta kolejarzy. Historia kolei w Suchej Beskidzkiej, Sucha Beskidzka 2021.
Skaliński R., Janina Brzostowska: polska Safona (1897-1986), Toruń 2015.
Studnicki G., Kto był kim w Wadowicach, Wadowice 2004.
Witkiewicz S.I., Listy II (wol. 2, cz. 1), red. J. Degler, S. Okołowicz, T. Pawlak, Warszawa 2017.
Witkiewicz S.I., Listy do żony (1928-1931), red. A. Micińska, Warszawa 2015.
Witkiewicz S.I., Narkotyki. Niemyte dusze, Warszawa 1975.
Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: słownik bibliograficzny, red. J. Czachowska, A. Szałagan, t. 1, Warszawa 2004, hasło: Brzostowska Janina.
Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: słownik bibliograficzny, red. J. Czachowska, A. Szałagan, t. 6, Warszawa 1999, hasło: Płomieński Jerzy Eugeniusz.
Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: słownik bibliograficzny, red. J. Czachowska, A. Szałagan, t. 9, Warszawa 2004, hasło: Witkiewicz Stanisław Ignacy.
Żakiewicz A., Witkacy, w: Wielcy malarze/Wybitne dzieła, Wrocław 2008.
Magazines
Brzostowska J., Sam Witkacy poprawiał „Niemyte dusze”, „Polityka”, 1975, nr 49, s. 10.
Degler J., Aneks do korespondencji Stanisława Ignacego Witkiewicza z Jerzym Eugeniuszem Płomieńskim, „Pamiętnik Literacki”, 1986, z. 3, s. 277-281.
Figurska M., Poezja, parówki i czas drapieżnych, „Warszawska Gazeta”, 18-24 lipca 2014, s. 9.
Kydryński L., „Kurier warszawski”, „Przekrój”, 1967, nr 1178, s. 10.
Łaszowski A., O twórczości Janiny Brzostowskiej, „Poezja”, 1978, nr 2, s. 58.
Micińska A., Wiele hałasu o nic, „Polityka”, 1976, nr 5, s. 10.
Murza-Stankiewicz H., Część twego milczenia, „Zwierciadło”, 1980, nr 7, s. 4–5.
Napierski S., Janina Brzostowska. Najpiękniejsza z przygód, „Wiadomości Literackie”, 1929, nr 22 (283), s. 3.
Studnicki G., O poetyckim debiucie Janiny Brzostowskiej, „Biuletyn Zjazdów Absolwentów 1935-1977”, 1994, nr 7, s. 19-22.
Witkiewicz S.I., Atmosfera miast, „Skawa”, 1938, nr 1, s. 6-9.
Witkiewicz S.I., Klan wyjącego psa, „Skawa”, 1939, nr 6, s. 6-8.
Witkiewicz S.I., Parę zarzutów przeciw futuryzmowi, „Czartak”, 1922, z. 1, s. 15-17.
Witkiewicz S.I., Węzłowisko upośledzenia, „Skawa”, 1939, nr 2, s. 6-9.
Witkiewicz S.I., Znaczenie codzienno-życiowe teorii Kretschmera, „Skawa”, 1939, nr 5, s. 1-4.
Netography
Bojanowski A., Więcej o poetce, https://janinabrzostowska.wordpress.com/tag/biogram/ [dostęp 10 VIII 2022].
Degler J., Talik M., Wrogowie i sojusznicy Witkacego, https://www.wroclaw.pl/kultura/wrogowie-i-sojusznicy-witkacego [dostęp 10 VIII 2022].
Wikipedia, Anna Ludwika Micińska, https://pl.wikipedia.org/wiki/Anna_Mici%C5%84ska [dostęp 10 VIII 2022].
