Pobierz w PDF
Author:
Andrzej Nowakowski
Abstract
The processions in Wadowice town in Polish People’s Republic (1945-1989)
Immediately after the Second World War the religious services outside churches (perhaps the processions connected with Corpus Christi holidays) were not supressed by authorities. Their status was regulated on between war Act of 1932. The greatest of all processions in Corpus Christi holidays regularly rounded the town Square. But after 1960, the policy about catholic Church in Poland were more restricted. The parliament 29th of Mart 1962 edited the Assembles Law, which ordered that the religious assembles need had got especial permission from the local authority. At that time the processions were pushed to the side streets. Similar cases also took place in other localities of Wadowice county. This situation lasted until 1981, when the first “Solidarity” won a longer route of the Corpus Christi procession. Since 1990 after the basic political changes in Poland all religious assembles take place freely.
Key words:
Wadowice town, parish, processions, Polish People’s Republic (1945-1989)
Pages
84 – 112
Bibliography:
National Archives in Krakow
State Archives in Katowice, Branch in Bielsko-Biala
Parish archive of the parish dedicated to the Presentation of the Blessed Virgin Mary in Wadowice
Archives of the Institute of National Rememberence, Branch of the archive in Krakow
Files of the Municipal Office in Wadowice
Personal sources
Printed sources
Dominiczak H., Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem 1944-1990 w świetle dokumentów MSW, Warszawa 2000.
Raina P., Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945-1989, t. II: 1960-1974, Poznań 1995.
Tajne dokumenty Państwo – Kościół 1960-1980, Londyn 1996.
Normativ files
Dzienniki Ustaw, roczniki
Studies
Dudek A., Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988-1990, Kraków 2004.
Janusz M., Nowakowski A., Obodyński M., Szkoła i sport w Kleczy Dolnej (1888-2018). Przeszłość i dzień dzisiejszy, Tomice [2018].
Meus K., Nowakowski A., Jaroszowice historia – parafia – szkoła. W 700. rocznicę Jaroszowic (1312-2012), Rzeszów 2013.
Nowakowski A., Ustawa z dnia 5 lipca 1990 roku – Prawo o zgromadzeniach z komentarzem, Wadowice 2007.
Nowakowski A., Wadowice w latach 1945-1990. Przyczynek do najnowszej historii miasta, Rzeszów 2018.
Nowakowski A., Z dziejów miasta i parafii Wadowice. Szkic historyczno-prawny, Kraków 1985.
Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski, wyd. V, rozsz., Warszawa 2005.
Ryszka C., Prymas Wyszyński ojciec ojczyzny. Biografia, Kraków 2020.
Studnicki G., Cmentarz parafialny w Wadowicach, Wadowice 1997.
Studnicki G., Zarys dziejów oświaty i szkolnictwa w Wadowicach, Wadowice 1996.
Terlecki R., Polska w niewoli 1945-1989. Historia sowieckiej kolonii, Kraków 2015.
Żbik M., Wojtyła nadzieja Polaków, Kraków 2013.
Articles
Glugla P., Charakterystyka wadowickiego Kościoła w raporcie Służby Bezpieczeństwa z 1950 r., „Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny”, 2016 nr 19, s. 47-72.
Kamińska M., Aparat bezpieczeństwa wobec Kościoła katolickiego w powiecie wadowickim w latach 1945-1956, w: Represje władz komunistycznych wobec społeczeństwa Polski południowo-wschodniej w latach 1944-1956. Jasło – Wadowice – Dębica, red. B. Stanaszek, Sandomierz 2012.
Mohyluk M., Nowakowski A., Administracja spraw wyznaniowych w powojennej Polsce, „Rzeszowskie Zeszyty Naukowe Prawo – Ekonomia”, 1997, t. XXI.
Nowakowski A., Boże Ciało w Wadowicach, cz. II, „Przebudzenie”, 1996, nr 8-9.
Nowakowski A., Działalność rekreacyjno-turystyczna Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w latach 1952-1989. Zarys problematyki, w: Szkice z dziejów turystyki w Polsce (1887-2007), red. S. Zaborniak, P. Król, Rzeszów 2008.
Nowakowski A., Ksiądz Prałat Zdzisław Kałwa (1931-2021), „Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny”, 2021, nr 24, s. 147-152.
Nowakowski A., Prawo do zgromadzeń publicznych w ustawodawstwie Drugiej Rzeczypospolitej, „Kościół i Prawo”, 1991, t. VIII.
Nowakowski A., Puste ramy, „Przebudzenie”, 1996, nr 3.
Nowakowski A., Wadowickie rezurekcje, „Przebudzenie”, 1996, nr 4.
Witkowski M., Bez ostatniego rozdziału. Nowa historia pomnika poległych żołnierzy 12 pułku piechoty, „Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny”, 2011, nr 11.
Netography
tomice.pl/dla-mieszkancow/parafia-rzymsko-katolicka-w-tomicach/ [dostęp: 12 II 2022].
