Brutalna pacyfikacja Polski przez Sowietów i oddanych im polskich komunistów, początkowo maskowana, staje się z czasem oczywistością. Jednak, dla zachowania choćby formalnych pozorów, zaprowadzany przez nich system totalitarny trzyma się werbalnie demokratycznej fasady, przydatnej propagandowo. Zastosowany na masową skalę terror, niszczący opozycję polityczną i zbrojną, ma obezwładnić społeczeństwo – tak, by straciło nadzieję na wolność obywatelską i niepodległość państwa.
Referendum, przeprowadzone przez komunistów w czerwcu 1946, mające być potwierdzeniem ich prawa do rządzenia, zostaje drastycznie sfałszowane. Cały system oszustw wewnętrznych zostaje wzmocniony przez ekipę sowieckich fałszerzy, która wypełnia na nowo blisko połowę protokołów: klęskę referendum zamieniają w sukces. Podobnie komuniści wygrywają wybory. Podstawą ich władzy jest kłamstwo.
30 czerwca 1946 – odbywa się referendum – pytania są dobrane tak, aby wykazać rzekome poparcie społeczne dla komunistów. Mimo to większość obywateli opowiedziała się przeciwko nim. Wyniki zostają sfałszowane.
Karol Popiel (prezes Stronnictwa Pracy) w dzienniku:
Pytania [referendum: „Czy jesteś za zniesieniem Senatu? Czy chcesz utrwalenia w przyszłej konstytucji ustroju gospodarczego zaprowadzonego przez reformę rolną i unarodowienie podstawowych gałęzi gospodarki krajowej, z zachowaniem ustawowych uprawnień inicjatywy prywatnej? Czy chcesz utrwalenia granicy zachodniej Polski na Odrze i Nysie Łużyckiej?”] ułożone są tak, że wynik musi wytworzyć pozory zaufania narodu dla tymczasowych władz. Nawet pytanie o jedno- czy dwuizbowy parlament może przynieść pożądaną przez inicjatorów odpowiedź. Ale też tylko ten punkt może stworzyć okazję do zamanifestowania prawdziwej opinii. Wystarczy tylko rzucić hasło, że umownym znakiem manifestacji będzie wypowiedzenie się za dwuizbowością.
Tak też się stało. Cały kraj wie, w którym punkcie należy powiedzieć: „nie”! (Warszawa, 28 maja 1946)
Z protestu PSL do Generalnego Komisarza Głosowania Ludowego:
Komisje [Okręgowe], w skład których wchodzili członkowie PSL, stwierdziły usunięcie autentycznych protokołów Komisji Obwodowych i zastąpienie ich standaryzowanymi protokołami, sporządzonymi przez te same osoby, z podrobieniem podpisów członków Komisji oraz nieprawdziwymi wynikami głosowania. [- -]
Głosów „trzy razy tak” przeciętnie było około 5 procent. [- -] Społeczeństwo polskie we wszystkich jego warstwach jest do głębi wstrząśnięte powyższymi nadużyciami i z całkowitą nieufnością odnosi się do wyników [zdecydowana większość odpowiedzi „tak”] ogłoszonych w prasie. (Warszawa, 9 lipca 1946)
18 grudnia 1946 – PSL wystosowuje do ambasadorów ZSRR, Wielkiej Brytanii i USA memorandum, w którym przedstawia brutalne i niedemokratyczne metody walki komunistów z opozycją, towarzyszące przygotowaniom do wyborów.
Mieszkaniec wsi Pustelnik (pow. miński) w liście do Naczelnego Komitetu PSL:
W wielkim strachu i nacisku przeżywamy dni przedwyborcze. Zjechało się do nas wojsko, które ciągle urządza wiece i zebrania. Pod groźbą aresztowania lub rewizji zmuszają, żeby głosować za jakimś tam blokiem. Wszystkich na zebraniu zapisują na listę i każą się podpisywać, że będą głosować za rządem. Kto nie chce podpisać, to na drugi dzień ma albo rewizję, albo do Bezpieczeństwa go zabierają i biją, że on z partyzantami trzyma albo należy do Stronnictwa pana Mikołajczyka, albo pod pozorem, że ma broń. [- -] My do 19 stycznia [terminu wyborów] nie wytrzymamy. (Pustelnik, 30 grudnia 1946)
19 stycznia 1947 – odbywają się sfałszowane wybory do Sejmu Ustawodawczego. Według oficjalnych wyników komunistyczna PPR i jej sojusznicy zdobyli 80% głosów. Komunistyczne rządy zostają zalegalizowane, społeczeństwo – pod wpływem wielomiesięcznej kampanii terroru – złamane.
Plut. Lucjan Grabowski „Lot” (dowódca antykomunistycznego oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego):
Cała okoliczna ludność głosowała na listę kandydatów Mikołajczyka – byliśmy pewni, że zwycięży. Nie podejrzewaliśmy takiej perfidii. Po zakończonym głosowaniu, wieczorem, KBW przywiozło urny pełne głosów na listę [rządowego] Bloku Demokratycznego. Urny z prawdziwymi głosami zostały spalone, do Łomży pojechały podstawione urny z głosami już z góry obliczonymi. [- -] Przepadły wszystkie nadzieje. (Gmina Tykocin, po 19 stycznia 1947)
22 lutego 1947 – Sejm Ustawodawczy uchwala ustawę o amnestii. W jej wyniku z podziemia wychodzi ponad 50 tys. osób, swoją działalność ujawnia też ponad 20 tys. przebywających w więzieniach. Informacje od ujawniających się ułatwiają wykrycie i aresztowanie innych osób. Choć pojedyncze grupy zbrojne ukrywają się i działają w kolejnych latach, zorganizowane podziemie zbrojne w kraju praktycznie przestaje istnieć.
[Na zdjęciach:
1 – 3 . Plakaty i ulotki wydane przez „blok demokratyczny” przed Referendum Ludowym 30 czerwca 1946 roku. Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie
4. „Robotnik”, organ prasowy Polskiej Partii Socjalistycznej, w dniu Referendum Ludowego 30 czerwca 1946 roku. Fot. Biblioteka Jagiellońska
5. Karta do głosowania w Referendum Ludowym 30 czerwca 1946 roku. Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie
6. Członkowie Polskiej Partii Robotniczej po Referendum Ludowym 30 czerwca 1946 roku. Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie]