Pobierz w PDF
Author:
Krzysztof Saferna
Abstract
Dr Władysław Żyła – soldier, teacher, community activist The article presents the life story of Władysław Żyła, hailing from the village of Przybradz. He lived from 1898 to 1934. Despite his peasant background, he pursued education and earned a doctorate from the Jagiellonian University. He actively fought for Poland’s independence, participating in both the Silesian uprisings and the Polish-Bolshevik war. He was involved in plebiscite campaigns and played significant roles in various patriotic and grassroots organizations. Additionally, Żyła worked as a high school teacher in Mikołów and Kraków.
Keywords: Władysław Żyła, Przybradz, Mikołów, Kraków, grassroots organizations, Silesian uprisings, plebiscite, teacher, patriotism
Pages
150 – 168
Bibliography:
Archiwum Państwowe w Katowicach
Urząd Wojewódzki Śląski w Katowicach, Akta osobowe rodziców zwolnionych i czynnych w latach 1918-1939 z terenu województwa śląskiego, Władysław Żyła, sygn. O.Z363.
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego
Teczka doktorska Władysława Żyły.
Centralne Archiwum Wojskowe
Żyła Władysław, sygn. MN 23.12.1933.
Archiwum rodziny Żyłów
Tablica genealogiczna wykonana na Zjazd Rodziny Żyłów w 2012 r.
Urbańczyk J., Kronika Rodzinna, maszynopis.
Zdjęcia zamieszczone w publikacji.
Publikacje
Jamka R., Ludowa reakcja na szlacheckie kłamstwo. Galicyjscy chłopi w obronie Jakuba Szeli, „Przegląd Historyczny” 2022, t. 113, z. 4.
Kolonie letnie Związku Obrony Kresów Zachodnich w roku 1928, Poznań 1929.
Kurdziel-Drzewiecka I., Konstanty Prus (1872-1961), „Mikołowskie Zeszyty HistoryczneH”, 2014.
Mroczko M., Związek Obrony Kresów Zachodnich 1921-1934, Gdańsk 1977.
Saferna K., Monografia wsi Przybradz, Tomice 2022.
Sprawa szkolna na Górnym Śląsku. Odbitka z Rocznika drugiego Związku Obrony Kresów Zachodnich, Poznań 1927.
Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum Państwowego w Wadowicach za rok szkolny 1918/19, Wadowice 1919.
Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum VI im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie (na Podgórzu) za rok szkolny 1931/32, Kraków 1932.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1910, Wadowice 1910.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1911, Wadowice 1911.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1912,Wadowice 1912.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1915/16, Wadowice 1916.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1917/18, Wadowice 1918.
Sprawozdanie trzydzieste dyrekcyi c. k. Gimnazyum III. w Krakowie za rok szkolny 1912/13, Kraków 1913.
Urbańczyk S., Z miłości do wiedzy, Kraków 1999.
Żyła W., Oświata pozaszkolna, w: Wielka ilustrowana encyklopedia powszechna, t. 13, Kraków 1929.
Prasa
„Gazeta Mikołowska”, 1925, r. 1, nr 1, 7, 11, 19, 28, 40; 1927, r. 3, nr 5, 8; 1928, r. 4, nr 11, 24.
„Gazeta Podhalańska”, 1930, r. XVII, nr 45, 46; 1931, r. XVIII, nr 6; r. XXII, nr 1.
„ Ilustrowany Kurier Codzienny”, 1934, r. XXV, nr 42, s. 17.
„Młoda Wieś”, 1934, r. VIII, nr 3/4.
„ Monitor Polski”, 1934, r. XVII, nr 6.
„Polska Zachodnia”, 1928, r. III, nr 236; 1934, r. IX, nr 40.
„Strażnica Zachodnia”, 1930, r. 4, nr 2, 5, 6, 8, 14, 16, 20.
„Wieś”, 1934, r. 1, nr 1.
„Włościanin. Dodatek: Młoda Polska”, 1927, r. IX, nr 250.